17. VẤP NGÃ
Mọi việc đang tiến theo chiều hướng thuận lợi, tôi cứ đinh ninh rằng với đà tiến như vậy, việc đạt đuợc thành tích đột phá là chuyện đương nhiên, ngờ đâu bị vấp ngã ngay ở giải cá nhân năm 1992, bấy giờ tôi cảm thấy không thể nào chấp nhận đuợc sự thật này. Truớc trận đấu cuối cùng , điểm tích lũy của tôi vẫn đứng vào hàng đầu , lòng tôi tràn đầy tự tin là sẽ giành được thành tích xuất sắc. Ván cuối tôi dụng Thập liên bá Hồ Vinh Hoa. Trong giai đoạn trung tàn tôi cầm Xe, Mã ba Chốt đối chọi với Xe, Pháo bốn Chốt của Hồ, chỉ ít hơn một Chốt và tình thế không tệ, cơ hội thủ huề rất cao. Nhưng Hồ đã nắm bắt lấy vẻn vẹn chút ít ưu thế , dùng Xe Pháo liên tục tổ chức những đợt tấn công chớp nhoáng từ bốn phía, không ngừng tạo áp lực cho việc phòng thủ. Tôi toàn lực chống đỡ, nhưng dẫu sao kinh nghiệm chiến trường vẫn còn non yếu cộng thêm bị áp lực về thời gian, chung quy không thể hoàn toàn đi đúng những nước cờ chính xác. Một chút sơ hở, bị Hồ ăn mất con Tượng ,thế là thành trì kiên cố bắt đầu xuất hiện một khe hở và đoàn quân Hồ đã ùn ùn kéo đến như sóng vỡ bờ, tôi dốc hết tàn lực chiến đấu đến hơi thở cuối cùng rồi mới không cam lòng chấp nhận thất bại đắng cay.
Cuộc chiến khởi đầu từ 8 giờ sáng đến hơn 1 giờ trưa, kéo dài những 5 tiếng mấy đồng hồ, tinh thần chiến đấu ngoan cường lần này không mang lại cho tôi cái kết cuộc như ý muốn. Tôi còn nhớ rất rõ, trước giây phút băng vỡ tôi cứ ngỡ còn cơ hội thủ huề; rồi khi ván cờ kết thúc, tôi vô cùng chán nản và cúi đầu ủ rũ đi ra khỏi hội trường . Không thể nào tưởng tượng được với sự cố gắng chiến đấu hết mình lại đưa đến kết quả phũ phàng như vậy.
Lúc ban tổ chức tiến hành việc trao giải, theo lệ tất cả kỳ thủ dự giải đều phải có mặt tại hội trường . Tôi ngồi hàng sau cùng, tinh thần ngẩn ngơ, không tâm trí nào xem người ta lãnh giải, vừa khéo Tôn Vĩnh Sanh có mang theo cái máy chơi game, tôi hỏi mượn và tắt âm thanh đi rồi ngồi bấm máy suốt thời gian còn lại.
Sự thất bại lần này chẳng khác gì một đòn cảnh tỉnh giáng thẳng vào đầu khiến tôi chợt tỉnh thức, tôi như người hành khách bị văng ra khỏi chuyến xe lửa tốc hành đang ngon trớn mà phải thắng gấp vì gặp chướng ngại vật. Nếu không bị trắc trở này, tôi vẫn chưa thể tỉnh táo mà nhìn lại chính mình : trong lúc tôi tự cho mình đã đủ lông đủ cánh, thật ra tôi còn rất non nớt, vẫn chưa đủ sức tung cánh tự do bay lượn trong bầu trời xanh thẳm, thể hiện chí nam nhi như chim đại bàng tung cánh trong những cuộc vạn lý trường chinh . Giây phút quan trọng trong quá trình khôn lớn, nếu không bị những thất bại đau thương tận xương tận tủy này, có lẽ tôi vẫn còn lâng lâng dương dương tự đắc, tưởng mình giỏi và từ đó trở nên tầm thường . Trong giai đoạn trưởng thành , nếu được người khác kích thích bằng những đòn “đánh đánh, gõ gõ ” đúng lúc, lại là những rèn luyện bổ ích cho ta vậy.
Con người trong lúc thất chí, cứ tuởng như trời sụp đất lở, nhưng sau một thời gian quay đầu nhìn lại, những cảm giác thất bại ban đầu đã nguôi ngoai . Cho nên sau một thời gian ngắn chìm đắm trong bể đau thương , tôi đã rút tỉa kinh nghiệm xương máu, nhanh chóng bình phục. Mục tiêu tối cao vẫn còn xa vời, cần nhiều cố gắng nổ lực hơn nữa và tôi dồn hết mọi tinh lực trong việc tập luyện hàng ngày.
Tổng kết nguyên nhân thất bại, ngoài kỳ nghệ kinh nghiệm ra, còn một nhân tố khá quan trọng, đó là tâm lý cầu ổn. Xuyên suốt quá trình 13 ván cờ, ta có thể nhìn thấy vấn đề này trên thành tích biểu : 7 ván đầu, tôi thắng 4 hoà 3, chung vai với Triệu Quốc Vinh trong đoàn quân dẫn đầu , nhưng trong 6 ván còn lại tôi chỉ giành được 1 thua 5 hoà. Sự chênh lệch trước sau quá lớn , mặc dầu có nhân tố khách quan là lực lượng mạnh yếu của đối thủ, nhưng trong tình huống dẫn trước mà còn giữ tâm thái cầu ổn, sợ thua và thể hiện thái độ đó trên bàn cờ là thiếu tinh thần tích cực cầu tiến. Chúng ta đều biết, điểm chính yếu trong chiến đấu cờ tướng là tấn công, phải có ý thức công kích mạnh mẽ mới phát huy được tiềm năng tư duy của kỳ thủ và mới có thể gây nhiều trở ngại khó khăn cho địch thủ.
Hãy xem ván đấu cuối đây, tôi dùng “Phản công Mã” chống với Hồ tư lệnh trên sách lược đã không được thích đáng. Ai cũng biết Hồ là thủy tổ của Phản công Mã , bất luận về lý luận, lý giải hoặc kỹ năng, kỹ xão vận dụng trận pháp này không ai bằng ông ta. Tôi đã phạm sai lầm : đánh trống qua cửa nhà sấm, truớc mặt người có chuyên môn mà không biết tự lượng sức mình . Điều thất sách nhất là trong bố cục này tôi chuyên lựa một thế biến bình ổn nhưng rõ ràng hạ phong, vô tình làm tắc nghẽn con đường tiển thủ của mình : nghĩa là tôi chỉ có từ huề đến thua mà thôi ! Thế trận này rất hợp khẩu vị, đúng sở trường của Hồ, là cơ hội để ông thực thi những kỹ năng chuyển quân, thi thố năng lực khống chế, phát huy triệt để công năng ,kinh nghiệm chiến đấu cò cưa trên trận mạc…. Tóm lại, thất bại của tôi là chuyện có thể dự kiến trước , đồng thời nói lên giữa tôi và cao thủ tuyệt đỉnh còn có một khoảng cách không nhỏ về mọi mặt.
Sau một thời gian tập luyện mang tính đối trị, tôi thấy cường độ tinh thần chiến đấu, kỹ năng vồ, vật, đánh xáp lá cà…đều được nâng cao ; chiều rộng, chiều sâu của bố cục cũng được đào sâu, phát triển và củng cố.
Năm 1993, đội ngũ chúng tôi mới giành lại được chức Vô địch Đồng đội tại Nam Kinh đồng thời tạo nên một huyền thoại là 4 người thi đấu tổng cộng 52 ván cờ không thua ván nào ! Lúc bấy giờ tôi trấn ngự bàn số 2 , thành tích rất khá : 6 thắng 7 hoà. Sau giải đấu, một nhà báo nào đó đã “đưa”chúng tôi lên ngôi “Dream team” và nhanh chóng được những nhà báo khác hưởng ứng. Từ đó những lời tâng bốc này của giới truyền thông không khác nào cái vòng cẩn cô trên đầu của Tề Thiên Đại Thánh Tôn Ngộ Không, đã trói chật các ông tướng đội Quảng Đông. Rồi giải Đồng đội của những năm sau đó, Q.Đông đều tham dự với phong thái của đội đuợc ưa thích có triển vọng đoạt giải, nhưng lần nào cũng không đủ duyên.
Tháng 7 cùng năm, trong giải Đối kháng giữa Q.Đông và T.Hải , tôi thắng liên tiếp 4 viên đại tướng bên ấy, tự cảm thấy đã bước thêm bước gần mục tiêu trong lòng. Nhưng tôi cũng biết , còn nhiều chông gai, trắc trở đang chờ đợi tôi ở phía trước.